Αι Απόκρεω εν Ιωαννίνοις

Ετικέτες

Αποκριές στα Γιάννινα, Κώστας Κρυστάλλης

Του Κώστα Κρυστάλλη

Αι απόκρεω πανηγυρίζοντας τόσον πανδήμως και μεγαλοπρεπώς εν Ιωαννίνοις, ώστε λαμβάνουσιν, ούτος ειπείν, όψιν και σημασίαν εθνικής εορτής. Επίσης η κατ’ αυτάς προσωπιδοφορία κατήντησε πατροπαράδοτον έθιμον, ώστε ότε παρεδόθησαν τα Ιωάννινα, μεταξύ των πρώτον προνομίων, άτινα εζήτησαν και έλαβον οι κάτοικοι αυτών παρά των καταχτητών, έθεσαν και το της προσωπιδοφορίας κατά τας απόκρεως. Φύσει ευτράπελο: οι Ιωαννίται και πλούσιοι άλλοτε είχον ανυψώσει τον πανηγυρισμόν των απόκρεων εις το άκρον άωτον της ευθυμίας και της τρυφής. Εκλείψαντος όμως μετά ταύτα του πλούτου, εξησθένησε βαθμηδόν και η μεγάλη τάσις αυτών πρός ευθυμίαν, ο δε πανηγυρισμός των απόκρεων κάπως παρήκμασεν. Ούχ ήττον όμως και σήμερον, καθ’ ήν  εποχήν η Ήπειρος κατατρύχεται ολόκληρος υπό εντελούς πενίας, σχεδόν υπό πείνης, αι απόκρεω εορτάζονται εν Ιωαννίνοις πολύ περιέργως και πολύ μεγαλοπρεπέστερον Η εις πάσαν άλλην Ελληνίδα πόλιν.

Προπέρσινα Χριστούγεννα (Φιλική γραφή από τα Γιάννινα)

Ετικέτες

Κώστας Κρυστάλλης, Προπέρσινα Χριστούγεννα

Του Κώστα Κρυστάλλη

«Νυχτών’ η Παραμονή, αγαπημένε μου. Άλλους καιρούς – θυμάσαι, τα στενά και τα σταυροδρόμια μας εγιόμοζαν κόσμον από δω από την πόλη και από τα χωρία έξω. Η Καλούτσασμη σήμερα, η Λούτσα, οι Καμάρες, το Κουρμανιό, η Σκάλα, το Σταυροπάζαρο, ο Πλάτανος, τα Γάλατα, όλα είν’ έρμα κι άλαλα σήμερα. Τα γυναικόπαιδα μοναχά της φτωχολογιάς σωριασμένα στριμώνονται στα παραπόρτια των Ελεών. Καρτερούν το μικρό το χριστουγεννιάτικο μοίρασμα. Κ’ η βροχή που απ’ την αυγή ασταμάτητη πέφτει με το δρυμόνι, δέρνει τα ασκέπαστα τα κεφάλια τους, κι από τα τρυπημένα τους ρούχα χώνεται ως μέσα στα ζάρκα κορμιά τους και τα καταπογτιάζει. Τα δύστυχα!…

Η Πρωτομαγιά στα Γιάννινα

Ετικέτες

Η Πρωτομαγιά στα Γιάννινα, Κώστας Κρυστάλλης

Του Κώστα Κρυστάλλη

Από τα τετράψηλα και χιονοσκεπασμένα κορφοβούνια του Πίνδου προβαίνει κρυφά – κρυφά το γλυκοχάραμα, ραντίζοντας, κατά τον ποιητή, με δροσιά το κάθε πάτημα του’ οι βράχοι, οι λόγγοι είναι ακόμα θολοί, κατάκορφα φωτοβολεί ο αυγερινός και μέσ’ τα σκοτεινά τα λαγκάδια νεράιδες, οπού δεν φαίνονται, χρυσά στεφάνια πλέκουν. Η λίμνη κοιμάται ατάραχος και σαν ελαφρός ανασασμός υπνωμένης κόρης ακούγεται στην άκρη του γιαλού να παίζει γλυκά λίγος αφρός.

Το Σημειωματάρι του Γεροκαλαμένιου

Ετικέτες

Κώστας Κρυστάλλης, Το Σημειωματάρι του Γεροκαλαμένιου

Του Κώστα Κρυστάλλη

Στα Γιάννινα, σε μιαν ακρινή γειτονιά, ζούσε τώρα και λίγα χρόνια ο Γεροκαλαμένιος ενενηντάρης και μεγαλύτερος, παλιό κόκκαλο. Ύστερ’ από τον πεθαμό του, ανάμεσα στες παλιές φυλλάδες, που μπόρεσα για να ιδώ, βρήκα το Σημειωματάρι του τούτο:

Η Κυρά Νίτσα

Ετικέτες

Η Κυρά Νίτσα, Κώστας Κρυστάλλης

Του Κώστα Κρυστάλλη*

Ήτο, καθώς τώρα, Δεκέμβριος, αλλά Δεκέμβριος Ηπειρωτικός, με βροχάς ραγδαίας και ακατάπαυστους, με ψύχη δριμύτατα ανά τας πεδιάδας, με χιόνας και πάγους επί των ορέων. Ευρισκόμεθα δε εν τη οικία του φίλου μου Αναστασίου Δ. Έξω εμαίνετο ο άνεμος βρυχώμενος ανά την στέγην, βροχή χονδροτάτη έδερνε τους απεψιλωμένους κορμούς των δένδρων του κήπου και κατά τα διαλείμματα των μανιωδώς παλαιόντων στοιχείων τούτων, ηκούετο ο φρικτός μυκηθμός της εξαγριωθείσης λίμνης.

Η εικόνα

Ετικέτες

Κώστας Κρυστάλλης

Του Κώστα Κρυστάλλη

Τ’ ανοιξιάτικα πρωινά, οπόβγαινα χαραγή για το γάλα, γύριζα καπότες από τον καφενέ του Ζώη τ’ Αζώηρου.
Στην Καραβατιά, κατά τα Δυο τ’ Αδέρφια, είχεν ο Ζώης ο Αζώηρος τον καφενέ του. Είχε συγυρίσει σε τόπον καφενέ το ίδιο το σπίτι του που καθόταν αυτός, χήρος κι άτεκνος με τη μεσόκοπην αδελφή του, την Κυρά Τσεβούλα.
Αυτός εσερβίριζε τους μουστερήδες κ’ η αδελφή του έβραζε τους καφέδες μέσα, στο ίδιο τζάκι, στην ίδια γωνίστρα του σπιτιού, οπόβραζαν και το φαγί τους. Και δεν εμπέρδευεν ο Ζώης ποτέ τον καφέ του, γιατ’ είχε πάντα στο νου του ότι το μπέρδεμα φέρνει κακό και ζημιές πλιότερες παρά κέρδα, κι αυτός το ψωμί του, οπόβγαζε με τον καφενέ του, ήθελε να το βγάζει και να το τρώει με τον ίδρο του και με την τιμιότη, κι όχι με το ψέμα και με την αδικιά, γιατ’ ήξερε πως κ’ οι μουστερήδες του τον παρά, που τους έπαιρνε, τον έβγαζαν με τον ίδρο και με την τιμιότη.